Teşhis Hakkında
Fip, sadece kedileri etkileyen çok ciddi viral hastalıktır. Hastalığa neden olan virüs corona ailesine aittir. Sindirim sistemi ile yayılır. Hasta kedilerin dışkısı, salya, kusmuk gibi sindirim sistemine ait sıvılar virüsü çevreye yayar. Hastalık kediler için ölümcüldür. Hastalığı sınırlandırmak için taşıyıcı kedilerin teşhisi ve diğer kedilerle olan temasının önlenmesi hastalığın yayılmasını önlemek için şarttır.
Corona virüs ailesine ait çeşitli virüsler bulunmaktadır. Bu geniş banttaki virüsleri ikiye ayırmak mümkündür. Enterik corona virüsler orta dereceli sindirim sistemi rahatsızlıklarına yol açar. Diğer gruba oranla öldürücü derece hastalık meydana getiremezler. Yerleşim alanları sindirim sisteminin içi ile sınırlıdır. Kan dolaşımına geçemezler. Tam tersine FIP gibi bazı suş ve varyantları kan dolaşımına karışarak vücudun diğer organlarına atlayarak ölümcül hastalık meydana getirebilir.
FIP her yaşta görülebilirse de en sık altı ay ile üç yaş arasındaki kedilerde görülür. Tüm organlar etkilenebilir. Ancak en sık karaciğer, böbrek, sinir sistemi ve gözlere yerleşir.
FIP çok bulaşıcıdır. Virüse maruz kalan kedilerin pek çoğunda sindirim sisteminde sınırlı kalır ve klinik tablo ortaya çıkmaz. Kedilerden kaynaklandığı düşünülen bir tetikleyici ile virüs mutasyon geçirerek FIP yapabilme yeteneğine kavuşur. Bunu anlamak çok önemlidir. Kedilerde corona virüs testi yapmak FIP hastalığının teşhisini koymaz. Virüs karın içi sıvıdan tespit edilmelidir. FİP teşhisi koyulan kediler virüsü etrafa yayarlar. Bu yüzden diğer kedileri korumak amacıyla hasta kediyi diğerlerinden ayırmak gerekir. Tuvaleti, yemek kapları da buna dahildir.
FIP'li genç kediler bodur görünümlü ve gelişme geriliğine sahiptir. Tüyleri karışık, sert, kalitesizdir. FIP hastalığının klinik olarak iki alt formu vardır. Islak form; karın boşluğuna sıvı dolar. Kedinin görünümü tıpkı yoğun bağırsak paraziti olan kediler gibidir. Eğer sıvı göğüs boşluğunda ise kedi nefes almakta güçlük çeker. Kuru form; kedi yavaş yavaş kilo kaybeder. İştahsızdır ve nedeni açıklanamayan ateş vardır. Yaşlı hayvanlarda çoğu zaman kuru form şekillenir. Kuru form sinir sistemine atladığı zaman sinir sistemi semptomları ve nöbetler şekillenir.
FIP teşhisini koyabilmek için sadece corona virüs testi tek başına yeterli değildir. Genel Muayene, röntgen, ultrason ve kan biokimyası ile birlikte değerlendirilmelidir. Corona virüs pozitif çıkan tüm kedilerden karın boşluğundan sıvı alınarak test edilmelidir. Bu işlem kan almaktan çok farklı değildir. Ancak kuru formun teşhisini koymak çok zordur. kesin teşhis için operasyon ile karın içi organlardan biopsi yapmak gerekir.
Teşhis ile yaşamak:
Eğer kedinize FIP teşhisi konulduysa bulaşmayı önlemek için yeni kedilerden ayırmak gerekir. Daha önce birlikte yaşadığı kedileri hali hazırda corona virüsü bulaştırmıştır. Evdeki kedilerden izole etmek bu açıdan bir koruyuculuğu yoktur. Kediyi karantinaya almak onu strese sokarak hastalığın seyrini hızlandırmaktadır. Corona virüse maruz kalan kedilerin çoğunda hastalık gelişmemekte sindirim sisteminde kalmaktadır.
Tedavi:
FIP hastalığının bilinen herhangi bir tedavisi yoktur. Semptomlar bir kaç günden aylara yayılan süreçte kötüleşerek ölüme neden olur. Burada amaç kedinin yaşam konforunu arttırmak olmaktadır. Bazen kemoterapi ve kortikostreoidler kullanılabiilmektedir. Ancak bunlardan alınan cevap oldukça sınırlıdır. İştah arttırıcılar, destek tedaviler yapılabilir. Destek tedavi sayesinde aylarca yaşayabilen kediler vardır.
Neleri yapmalısınız?
Eğer Kedinize FIP teşhisi konulduysa ve en sevdiği yiyeceği bile ret ediyorsa veterinerinizle görüşün.
Kedinizi stresten uzak tutun. Gereksiz taşımalar, çok sıcak veya çok soğuk ortamlar gibi stres faktörlerini azaltın. Stres, hastalığın kötüye gitmesinde etkendir.
Neleri yapmamalısınız?
Eğer kediniz hem içeri hem dışarı çıkıyorsa dışarı çıkmasına izin vermeyin. Mahalledeki tüm kedileri enfekte eder. Eve yeni bir kedi almayın.
Ek olarak:
FIP genellikle 5 kedi ve daha fazlasının bir arada yaşadığı veya böyle bir ortamdan gelen kedilerde teşhis edilmektedir. Barınak, pet shop ya da pek çok kediye aynı anda bakan kişilerin evlerindeki kediler gibi. Eğer Evinizde 5 ve daha fazla sayıda kediniz varsa hastalığa karşı bilinçli olmalı veteriner hekiminizden yüz yüze daha detaylı bilgi almalısınız.